Η σωστή περιποίηση ενός τραύματος ή μιας πληγής είναι πάντα κρίσιμης σημασίας, καθώς έτσι γίνεται γρηγορότερη επούλωση, αλλά κυρίως αποφεύγεται η εκδήλωση μόλυνσης. Ειδικά αν ένα τραύμα είναι βαθύ ή ρυπαρό και δεν φροντιστεί σωστά, τότε αυξάνονται οι πιθανότητες να προκληθεί τέτανος, επηρεάζοντας γενικότερα την υγεία μας και αυξάνοντας περισσότερο την ταλαιπωρία το επόμενο μεγάλο διάστημα.

Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσιάζει το ΚΕΕΛΠΝΟ, ο τέτανος είναι μια οξεία νόσος που προκαλείται από την εξωτοξίνη του κλωστηριδίου του τετάνου, που αναπτύσσεται αναερόβια στην περιοχή του τραύματος. Το μικρόβιο εισέρχεται στο σώμα από το τραύμα και, μετά από επώαση 3 έως και 21 ημερών, παράγει την τετανική τοξίνη που προσβάλλει το νευρικό σύστημα. Άρα, ένα κόψιμο, ένα δάγκωμα, αλλά και μια πληγή που δεν τυγχάνουν άμεσης και σωστής περιποίησης, μπορεί να σταθούν αιτίες για την εκδήλωση της συγκεκριμένης νόσου.

Ο τέτανος μπορεί να είναι γενικευμένος ή εντοπισμένος:

• Ο γενικευμένος τέτανος είναι η συχνότερη μορφή (περ. το 80% των περιπτώσεων). Τα συμπτώματα συνήθως είναι η σύσπαση ομάδων μυών και ειδικά των σκελετικών μυών, όπως της γνάθου, των μασητήρων, του προσώπου (σαρδόνειο γέλιο) και των αναπνευστικών μυών. Στην πορεία εκδηλώνεται και πυρετός, σπασμοί στον αυχένα, αδυναμία στήριξης στα κάτω άκρα, αρρυθμίες κ.λπ. Ωστόσο, τα συμπτώματα αργούν να εκδηλωθούν, γι’ αυτό και ο ασθενής δεν αντιλαμβάνεται τη μόλυνση, παρά μόνο μετά από 6-7 μέρες.
• Ο εντοπισμένος τέτανος είναι ασυνήθης μορφή της νόσου, είναι ηπιότερος και χαρακτηρίζεται από επίμονη μυϊκή σύσπαση στην ίδια ανατομική περιοχή που βρίσκεται το τραύμα.

Το χαρακτηριστικό του συγκεκριμένου μικροβίου είναι ότι δεν κυκλοφορεί στο αίμα, αλλά παραμένει στο σημείο εισόδου – δηλαδή, στο τραύμα. Εκεί αναπτύσσεται, πολλαπλασιάζεται και παράγει τοξίνες, οι οποίες προσβάλλουν τα νεύρα και προκαλούν τελικά τετανικούς σπασμούς.

Πώς μπορούμε, λοιπόν, να αποφύγουμε μια τέτοια δυσάρεστη κατάσταση;

Κατ’ αρχάς, προληπτικά είναι απαραίτητο να γίνεται το αντιτετανικό εμβόλιο, το οποίο είναι στο Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών των παιδιών και δημιουργεί μια ασπίδα προστασίας στον οργανισμό. Ακόμη και όταν είμαστε εμβολιασμένοι   με την πάροδο των ετών μπορεί να προκληθεί εξασθένηση της ανοσίας και αν δεν γίνει αναμνηστική δόση του εμβολίου, σε περίπτωση ενός τραυματισμού, ακόμα κι αν αυτός δεν είναι ιδιαίτερα σοβαρός, είναι πολύ σημαντικό να περιποιηθούμε άμεσα και σωστά το τραύμα, ώστε να ελαχιστοποιήσουμε όσο γίνεται την πιθανότητα εκδήλωσης τετάνου. Είναι πιθανό, εάν κάποιος δεν έχει εμβολιαστεί, να χρειαστεί να του χορηγηθεί αντιτετανικός ορός μετά από έναν τραυματισμό.

Οι πρώτες βοήθειες, σε περίπτωση μικροτραυματισμών, είναι οι εξής:

• Καθαρίζουμε την πληγή χρησιμοποιώντας καθαρό νερό ή φυσιολογικό ορό, ή κατάλληλο αντισηπτικό, όπως οξυζενέ, ιωδιούχα διαλύματα κ.ά.
• Στεγνώνουμε με γάζα ή καθαρό χαρτομάντηλο αποφεύγοντας το βαμβάκι, γιατί κολλάει στην πληγή ή αφήνει ίνες σε αυτήν που απομακρύνονται δύσκολα.
• Πιέζουμε την πληγή δυνατά για 2-3 λεπτά συνεχώς, ώστε να σταματήσει τυχόν αιμορραγία. Αφού γίνει αυτό, μπορούμε να προστατεύσουμε το τραυματισμένο δέρμα χρησιμοποιώντας κάποιο προϊόν που θα επιταχύνει παράλληλα και τη φυσική επούλωση, με ασφάλεια.

Ωστόσο, αν η αιμορραγία επιμένει ή υπάρχει βαθιά ενσφηνωμένο ξένο σώμα στην πληγή, είναι απαραίτητο να ζητήσουμε άμεσα ιατρική βοήθεια!

ΠΗΓΕΣ
https://keelpno.gr/disease/tetanos/
https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/tetanus/diagnosis-treatment/drc-20351631